Deracaena Sanderiana و کوردیلین Cordyline terminalis ، كه از خانواده Laxmanniaceae می باشد. هر دو با يك شگرد قابل كاشت هست از اين رو توضيح براي يكي كافيست ، گیاه كردلين داری ۱۵ گونه از گیاهان همیشه سبز نخل مانند به صورت درختچه و درخت با برگهای بسیار زیبا می باشد، گونه مورد نظر بومی جنوب شرقی آسیا بوده و ارتفاع آن در حدود ۱۰۰ سانتی متر مي رسد .
شرایط محیطی مناسب
گیاه کوردیلین به نورمتوسط، گرمای معمولی تا زیاد، خاک همیشه مرطوب رطوبت نسبی ۷۰ تا ۹۰ درصد، خاک قلیایی احتیاج دارد. کود مورد نیاز این گیاه رامی توان أز كود كامل به میزان ۳ در هزار هر دو هفته یک بار از اردیبهشت تا آبان مورد استفاده قرار داد .
آفات و بیماریها ی گیاه و رفع آنها
لکه های قهوه ای روی ساقه ها و زیر برگ ها توسط حشرات آفت ایجاد می شوند. اگر ماهی یکبار با حشره کش نفوذی سمپاشی کنید علایم بر طرف می گردند.
برگ های زرد و تا رعنکبوتی کوردیلین را با سم کنه کش، آغشته کنید تا علائم فعالیت کنه قرمز بر طرف شود.
روش تکثیر
تكثير از طريق قلمه ، سر شاخه گیاه قبل از زمانی که بیشتر گیاهان را تکثیر می کنید، باید قطع شود. بهتر است تا زمانی که گیاه خیلی بلند نشده، عمل تکثیر را انجام دهید قسمت بالای گیاه را به وسیله قیچی باغبانی به اندازه ۱۰تا ۱۵ سانتی متر، جدا کنید. ابتدا درپودر هورمون ریشه زایی فرو برده و سپس در بستر حاوی کمپوست و پيت ماس قرار دهید. خاک رابه اندازه کافی مرطوب کنید ولی دقت داشته باشید بیش از اندازه آب یاری صورت نگیرد. قلمه ها دردمای ۲۱ درجه سانتی گراد در شرایط نور ر و کافی نگاه دارید. رطوبت گل خانه را تامين نماييد به خصوص در زمان ريشه دهي گياه .
بهترین راه تکثیر آن قلمه زدن است. قلمه زنی در بهار انجام می شود و اندازه قلمه ها باید حدودا ۱۵ سانتی متر و حاوی سه گره باشند.و فقط دو برگ در قسمت انتهایی قلمه برای عمل فتوسنتز باقی گزاسته و بقیه را بکنید
. قلمه ها را در همان گلدانی که میخواهید پتوس را در آن نگهدارید قرار دهید چون قلمه ها پس از ریشه دار شدن به تنش هایی مانند جابه جایی حساس می شوند.
ریشه دادن قلمه ها تقریبا سه – چهار هفته زمان می برد. هر چند بهار مناسبترین زمان برای ازدیاد پوتوس است اما درداخل آپارتمان هر زمانی میتوان آن را تکثیر نمود. بهترین درجه حرارت برای ریشه زایی قلمه ها ۲۱ درجه سانتیگراد است.گلدان حاوی قلمه را در مکانی سایه با نور محیطی قرار دهید و رطوبت خاک را تامین کنید
۲-تکثیر قلمه پاشنه دار
روش دیگر تکثیر قلمه پاشنه دار است .قلمه ها باید حاوی یک برگ برای فتوسنتز باشد و به نحوی روی سطح خاک قرار دهید که گره با خاک نرم و مرطوب تماس داشته باشد هر روز سطح خاک را مرطوب کنید تا ریشه .
۳– تقسیم ریشه
روش دیگر تکثیر تقسیم ریشه است که بهترین زمان در بهار و هنگام تعویض گلدان گیاهی که خیلی حجیم شده انجام میشود.
یکی دیگر از راه های تکثیر ان این است که اطراف ریشه های فرعی ان بسته خاک قرار داد.
۴-خواباندن ساقه
روش خواباندن ساقه یکی دیگر از روشهای تکثیر پوتوس است
قلمه های پتوس به راحتی داخل اب هم ریشه میزند اگر داخل اب ریشه دار کردین قد ریشه به دو سانت رسید داخل خاک منتقل کنید.
درست کردن قیم برای پوتوس:
پوتوس احتیاج به قیم دارد. برای اینکه گیاه به صورت بالارونده تربیت شود بهتر است آن را به نخ ببندید. یکی از روشهای معمول برای حفظ زیبایی و استحکام این گیاه استفاده از قیمهای خزهدار است.
برای درست کردن این نوع قیمها به این صورت عمل کنید:
قبل از اینکه خاک تهیه شده را در گلدان بریزید لولهای رادر گلدان قرار دهید ، خاک را به گلدان اضافه نموده و قسمتی از لوله را که خارج از خاک است با خزه بپوشانید.
برای اینکه خزه روی قیم محکم شود دور آن را با نخ بافتنی بپیچید. هر وقت که پوتوس را کاشتید ساقه اصلیاش را به خزه ببندید.
درموقع آبیاری آب را روی خزه بریزید، ساقه پوتوس را در محلهایی که روی خزه قرار دارد ریشه میزند، این ریشهها سبب رشد بهتر و استحکام ساقه میگردد.
دلیل این ناهنجاری ابیاری بیش از اندازه به ویژه در زمستان است ..
نوک برگ قهوه ای و چروکیده میشود :
هوای خشک دلیل این عارضه است . برگسار را اول صبح اسپری اب بدون املاح کنید مخصوصا در مناطق خشک و فاقد رطوبت یا فصول گرم سال .
حاشیه برگ قهوه ای و سطح برگ نیز نقطه های قهوه ای دارد :
دلیل این ناهنجاری ناکافی بودن اب در دوره رشد است بین دو ابیاری سطح خاک گلدان باید خشک باشد اما نباید اجازه داد محیط ریشه خشک بماند.
برگها شل و پیچیده اند :
هوای سرد باعث این عارضه است پوتوی به کاهش ناگهانی دما به پایین تر از ۱۰ درجه سانتی گراد فوق العاده حساس است.
برگهای گیاه میریزد و ساقهها خم میشود:
گیاه تشنه و هوا خشک است، گیاه را آبیاری کرده و به محل خنکتری منتقل کنید. نور کم و یا کمبود مواد غذایی میتواند باعث درازای ساقهها و فاصله زیاد بین برگها شود.
نقاط قهوهای و سیاه در مرکز یا نوک برگ دیده میشود:
دلیل این عارضه آسیب اشعه مستقیم آفتاب است.
از رشد فعال و ظهور برگهای جدید خبری نیست :
محیط گیاه خیلی سرد است. اگر آن رابه جای گرمتری ببرید مشکل بر طرف میشود. در اثر خاک باتلاقی و یا آبیاری با آب خیلی سرد، برگهای پایینی گیاه میریزند و زرد میشوند
زخم های پنبه مانند سفید رنگ روی برگها ظاهر شده اند:
عامل ان حشره آفت است،هر دو هفته یکبار با سم حشره کش نفوذی گیاه را سمپاشی یا با پنبه آغشته به محلول سم لکه ها را خیس کنید.
برگها و ساقه ها خم شده و خشک میشوند :
هوا خیلی گرم و گیاه تشنه است،گلدان را به محل خنک تری منتقل و فورا آبیاری نمایید،غبارپاشی فراموش نشود.
برگها سبز کمرنگ هستند:
نور کم است،گیاه را به محل روشن تری با نور غیر مستقیم منتقل نمایید.
برگها رنگ پریده هستند:
شدت نور زیاد است،گلدان را به محلی با شدت نور کمتر ببرید.
گیاه خود را انداخته است:
خاک باتلاقی شده است،یا ابیاری بیش از اندازه و هوا سرد است.شرایط را بازدید کنید.
رشد گیاه کند و فاصله بین برگها زیاد است :
احتیاج به تغذیه مصنوعی دارد.کمبود عناصر خاک گلدان را با تغذیه هر ماه یکبار در طول سال و نصف میزان توصیه شده جبران کنید.
نقاط زنگ مانند روی برگها مشاهده میشود :
از عوارض مواد براق کننده برگها است،از انها استفاده نکنید.برگها را با اسفنج و پارچه ی مرطوب تمیز کنید.
حاشیه برگها سیاه و نقاط قهوه ای روی انها ظاهر شده است :
آبیاری بیش از اندازه بوده است،اجازه دهید سطح خاک گلدان درم فاصله بین دو ابیاری خشک شود و سپس ابیاری را اغاز نمایید.زهکش را بازدید کنید.
برگها زرد و تار عنکبوت در زیر انها مشاهده میشود:
عامل ان کنه ریز قرمز است،با پنبه آغشته به سم کنه کش سطح برگ را خیس نموده و یا هر دو هفته یکبار با سم کنه کش سمپاشی کنید،ازدیاد رطوبت محیط در کاهش افت موثر است.
توضیحاتی کلی در رابطه با استاندارد سایز بندی گلدان هان دایره ایی و مربعی
توضیحاتی کلی در رابطه با استاندارد سایز بندی گلدان هان دایره ایی و مربعی
اصول سایز بندی گلدان به این گونه است که اغلب آن ها را بر اساس اندازه قطر دهانه آنها شماره گذاری میکنند و در کل گلدانهای کوچک را با سایز و گلدانهای بزرگ را با سطل نام میبرند و عدد آن نشان دهنده حجم آن به لیتر می باشد، یعنی سطل ۴ دارای حجم ۴ لیتر می باشد. سایز گلدانهای بزرگ جعبه ای هم به سانتی متر میباشد، مثلا گلدان جعبه ۶۰ دهانه ای به ابعاد ۶۰ در ۶۰ سانتیمتر و به شکل مربع دارد.
در زیر مشخصات هندسی و ابعاد و اندازه و کاربرد برخی از این گلدانها را خواهیم گفت:
در کل قطر ته گلدان برابر سه چهارم قطر دهانه آن و ارتفاع آن حدود چهار پنجم قطر دهانه آن است.
گلدان ۶:
گلدانی که دهانه آن حدود ۶ سانتیمتر است را گلدان ۶ یا گلدان سایز ۶ مینامند.
اندازه دقیق دهانه: ۶ سانتی متر اندازه ارتفاع: ۵ تا ۵٫۵ سانتی متر موارد استفاده وکاربرد: انواع کاکتوس
گلدان سایز ۹:
گلدان سایز ۹ گلدان مناسب بنفشه آفریقایی
اندازه دقیق دهانه: ۹ سانتی متر اندازه ارتفاع: ۸٫۵ تا ۹ سانتی متر موارد استفاده و کاربرد: گلدانی مناسب برای گیاهانی مثل اپیشیا، گلوکسینیا، بنفشه آفریقایی و گیاهان کوچک و جمع و جور
گلدان سایز ۱۰ :
اندازه دقیق دهانه: ۱۰ سانتی متر اندازه ارتفاع: ۸ تا ۱۰ سانتی متر کاربرد و بیشترین موارد استفاده: همانند گلدان ۹ گلدانی مناسب برای گیاهان جمع و جور و کوچک است.
گلدان سایز ۱۲ :
اندازه دقیق دهانه: ۱۲ سانتی متر اندازه ارتفاع: ۱۱ تا ۹٫۵ سانتی متر کاربرد و بیشترین موارد استفاده: این سایز گلدان برای کاشت پیاز گل و نشای اغلب گیاهان به کار می رود.
سایز گلدان ۱۴:
اندازه دقیق دهانه: ۱۴ سانتی متر اندازه ارتفاع: ۱۰ تا ۱۱ سانتی متر کاربرد و بیشترین موارد استفاده: برای گیاهان یک ساله و گیاهانی که ریشه تقریبا گسترده ای دارند استفاده میشود.
گلدان سایز ۱۹:
اندازه دقیق دهانه: ۱۹ سانتی متر اندازه ارتفاع: حدود ۱۵ سانتی متر کاربرد و بیشترین موارد استفاده: بهترین گزینه برای گیاهان دایمی دارای ریشه گسترده می باشد.
البته این گلدانهای فوق با سایز کوچک میتوانند قائده مستطیلی داشته باشند.
توضیحاتی کلی در رابطه با استاندارد سایز بندی گلدان هان دایره ایی و مربعی
گلدان های سایز بزرگ:
گلدان سطل ۴:
اندازه دقیق دهانه: ۲۰ سانتی متر اندازه دقیق ارتفاع:۱۸ سانتی متر کاربرد و بیشترین موارد استفاده: برای گیاهانی مثل شلفرا، سیکاس متوسط، برگ انجیری ، بنجامین و بقیه گیاهان آپارتمانی در اندازه معمول بهترین گزینه محسوب می شود.
گلدان سطل ۷:
اندازه دقیق دهانه: ۲۳ سانتی متر اندازه دقیق ارتفاع: ۲۱٫۵ سانتی متر کاربرد و بیشترین موارد استفاده: برای کاشت نخل و پالم و نیز گیاهانی که ریشه عمقی و بلندی دارند گزینه مطلوبی محسوب می گردد.
انواع نامگذاری ها و نامهای رایجی که برای گلدانها به کار می روند به قرار زیر است:
توضیحاتی کلی در رابطه با استاندارد سایز بندی گلدان هان دایره ایی و مربعی
انواع گلدان و تعويض آن:
جنس مواد ساخته شده گلدان می تواند متنوع و از سفال، سفال لعابدار، پلاستيك، چوب، فايبرگلاس، سيماني و … باشد.
محاسن و خوبیهای گلدانهاي پلاستيكی: تنوع شكل، رنگ و طراحي آن
معايب گلدان هاي پلاستيكی: نداشتن زهكش مناسب و غيراستاندارد بودن شكل آن از عیب های گلدان پلاستیکی است.
محاسن گلدان هاي سفالي: قابليت نفوذ آب به جدار آن ، شكل و رنگ و مواد سازنده طبيعي آن و همچنین سنگینی و تعادل خوب
معايب گلدانهاي سفالي: وزن زیاد و شکستنی بودن.
چیزهایی که در مورد خصوصیات گلدانها و به کار بردن آنها باید بدانیم:
سوراخ ته گلدان بايد متناسب با حجم خود گلدان باشد. ريختن قطعات خرده سفال و يا سنگريزه روي سوراخها، جهت باز نگه داشتن زهكش و جلوگيری از باتلاقي شدن خاك ضروری مي باشد.
همچنين توصيه مي شود جهت جلوگيري از مسدود شدن سوراخ زهكش، مقداري پوشال يا پوست شلتوك برنج روي سنگريزه ها بريزيد تا هم سوراخها مدت زمان بیشتری باز بمانند و هم ریشه گیاه به خاک زمین نفوذ نکند.
در صورت مسدود شدن سوراخ گلدان، می توانید آنرا بوسيله يك مفتول فلزی به آرامي باز آنيد .
کند شدن رشد گياه و خروج ريشه از انتهاي گلدان، نشان دهنده زمان تعويض گلدان است و بهترين زمان براي تعویض گیاهان گلدانی، اغلب فصل بهارمي باشد. دربهار با توجه به اينكه شيره نباتي گياه به جريان افتاده، ريشه توانايي ترميم و باز سازی بافت هاي خود را دارد و مي تواند صدمات و لطمات وارده از قبیل شکستگی یا خراشیدگی و کنده شدن بخشی از ریشه را نیز جبران نمايد.
درصورتي که از گلدانهای قديمی استفاده مي آنيد حتما قبل از به کار گیری مجدد، آنها را به وسيله آب و برس شستشو نماييد.
یوند زدن روش دیگر تکثیر این گیاه است و گیاهانی که از این طریق بدست می ایند ۵_۳ سال طول می کشد تا به حداکثر گلدهی خود برسند. در روش پیوند، پایه (قسمت پایین گیاه) معمولا از کاشت بذر بدست امده است. سپس پیوندک را از گیاهانی که ویژگیهای مورد نظر در گلدهی و یا سایر صفات را دارد جدا کرده و بر روی پایه پیوند می زنند. روشهای مختلفی را در پیوند زنی این گیاه می توان استفاده کرد. مثلا یکی از روشها ، پیوند زبانه ای است. در این روش گیاهی که پایه را تشکیل می دهد گیاهی جوان است که ساقه اصلی آن بهتر است در حدود ۱٫۲۵ سانتیمتر قطر داشته باشد و این ساقه از سطح ۴_۳ سانتیمتری خاک قطع می شود به بیان دیگر از ساقه این گیاه فقط در حدود ۴_۳ سانتیمتر باقی گذاشته و بقیه قسمتهای تاج گیاه را قطع می کنند.
پیوند را از درخت مورد نظر و از ساقه هایی یکساله که تا حدود ۱٫۲۵ سانتیمتر قطر دارند استفاده میشود. یعنی پایه و پیوندک باید حدودا یک قطر داشته باشند و سطح مقطع آنان بزرگتر یا کوچکتر از یکدیگر نباشد. طول این ساقه (که پیوند را تشکیل می دهد) می تواند ۱۵_۱۰ سانتیمتر باشد. همچنین پیوندکها را می بایست قبل از اینکه درختی که از آن پیوندک تهیه می شود از خواب بیدار گردد و رشد خود را آغاز کند باید از درخت جدا کرد. در ادامه برشهایی به شکل عمودی در مقطع پایه و پیوندک زده می شود. بعد از انجام این برشها پایه و پیوندک در هم قرار داده می شوند به شکلی که زبانه های ایجاد شده توسط برشهای عمودی در هم فرو رود و قفل شود.
نکته ی مهم
البته توجه داشته باشید که این نوع پیوند (پیوند زبانه ای) روشها و تکنیکهای مختلفی دارد و روشهای مختلفی برای ایجاد برشهای عمودی در سطح مقطع پایه و پیوندک وجود دارد. اگر شرایط محیطی مناسب باشد این پیوند بعد از دو هفته خواهد گرفت.البته همانطور که اشاره کردم روش پیوند زبانه ای یکی از روشهای پیوند این گیاه است و از روشهای دیگری نیز استفاده می شود مثلا پیوند جانبی یکی دیگر از انواع روشهای پیوند است که در آن لازم نیست تا قطر پایه و پیوندک مساوی باشد (همانند آنچه که در پیوند زبانه ای لازم بود) .
البته محل پیوند باز هم در نزدیکی زمین و در قسمتی که حدود ۴-۳ سانتیمتر از زمین فاصله دارد بر روی ساقه پایه انجام می شود. قطر شاخه ای که پیوندک را تشکیل می دهد نیز ۲٫۵_۱٫۵ مناسب است. بر روی ساقه برشی که تا عمق حدود یک سوم تا یک دوم در شاخه فرو می رود زده می شود. نوک پیوندک نیز با یک یا دو برش به شکلی باریک و نازک در می آید. با خم کردن پایه می توان شکافی را که با برش بر روی آن قبلا ایجاد شده است را باز نگهداشت تا قسمت پایین پیوندک در درون آن قرار گیرد و سپس پایه را به حالت اول برگرداند. بعد از گرفتن پیوندک باید قسمتهای بالایی ساقه (که بالاتر از محل پیوند هستند ) را قطع کرد. دو روشی که یاد شد از جمله روشهایی است که به پیوند شاخه معروف هستند زیرا پپوندک شاخه ای کوتاه است که از گیاه مادری تهیه شده است.
کاشت قلمه های گیاه راه دیگر تکثیر درختان ماگنولیا می باشد. البته همانطور که میدانیم، برخی از انواع این گیاه در اوایل بهار و برخی دیگر در اواخر بهار و یا در طی تابستان گل می دهند. نمونه هایی را که اوایل بهار گل می دهند توسط قلمه چوب نرم و یا حتی قلمه سبز( این نوع قلمه شامل انتهای ساقه های جوان است) تکثیر می شوند و قلمه را بعد از اتمام فصل گلدهی تهیه می کنند یعنی در حدود تیره ماه. نمونه هایی را که در اواخر بهار و یا در طی تابستان گل می دهند توسط قلمه نیمه چوبی در اواخر تابستان و یا اوایل پاییز تکثیر می شوند.
توجه کنید که اصطلاحات سبز، نیمه چوبی و یا چوبی در مورد قلمه ها، مربوط به میزان رسیدگی و سفت شدن ساقه هایی است که قلمه ها از آنها تهیه می شوند. برای ساقه جوانتر و با انعطاف پذیری بیشتر اصطلاح سبز و همچنین نیمه چوبی بکار می رود این نوع قلمه ها از ساقه های حاصل از رویش فصل جاری (قلمه سبز ) و یا ساقه های یک ساله (قلمه نیمه چوبی)تهیه می شوند. قلمه های چوبی نیز از قسمتهای پایین ساقه های یکساله و همچنین از ساقه های دو ساله تهیه می شوند. گاهی می توان قلمه را از شاخه یکساله تهیه کرد اما به نحوی که قسمتی از چوب قدیمی تر در قسمت پایین آن نیز وجود داشته باشد. به این نوع قلمه ها اصطلاحا پاشنه دار می گویند و وجود این قسمت چوب در پایین قلمه به ریشه زایی قلمه می تواند کمک کند.
ریشه زایی
اصولا هر مقدار که قلمه سبز تر باشد و از ساقه های جدیدتر و جوان تر تشکیل شده باشد، در طی روند ریشه زایی نیاز بیشتری به رطوبت موجود در هوا وجود دارد و این مسئله یکی از مهمترین عوامل دستیابی به موفقیت در امر ریشه زایی چنین قلمه هایی است. به همین دلیل و از آنجایی که اصولا گیاهان ماگنولیا برگهایی بزرگ دارند و وجود برگ نیز بر روی قلمه های سبز و تا حدودی نیمه چوبی لازم می باشد، ریشه زایی این قلمه ها با مشکل انجام می شود مگر آنکه با تمهیداتی خاص بتوانیم میزان رطوبت هوا در اطراف این قلمه ها را افزایش دهیم. توجه داشته باشید که افزایش رطوبت هوا با آبیاری بستر رفع نمی شود و این دو مسئله از هم جدا هستند.
در گلخانه ها از دستگاه های مه افشان استفاده می شود در محیط خانه می توان با کشیدن پلاستیک بر روی قلمه ها و غبارپاشی روزانه برگهای قلمه ها تا حدودی این شرایط را مهیا کرد.البته باید روزی حدود یک ساعت این پلاستیک را برداشت تا مانع از شیوع برخی از بیماریهای قارچی همانند سفید پودری شویم. از طرفی می توان قسمتهایی از پهنه برگهای موجود در قسمت بالای قلمه را جدا کرد تا با کاهش سطح برگها به قلمه کمک کنیم تا آب کمتری از طریق برگهایش از دست بدهد.
نور مناسب
همچنین قلمه های این گیاه به محیطی پر نور و روشن البته به دور از نور مستقیم خورشید نیاز دارند. استفاده از نور مصنوعی برای افزایش طول مدت روز به ریشه زایی قلمه های این گیاه کمک می کند. طول ۱۵_۱۰ سانتیمتر برای قلمه ها مناسب است و برگهای پایین قلمه از آن جدا می شوند اما چند برگ باید در قسمت بالایی قلمه باقی بمانند. برای کاشت قلمه ها می توان از ترکیب یک قسمت پیت موس+ یک قسمت شن درشت و یا ورمی کولایت به تنهایی و یا ترکیب یک قسمت ورمی کولایت + یک قسمت پرلایت استفاده کرد.
بستر کاشت را قبل از کاشتن قلمه ها باید به خوبی مرطوب کرد و اجازه داد تا آب اضافی نیز از منافذ کف گلدان خارج شود و سپس قلمه ها را داخل آن کاشت. استفاده از پودرهای ریشه زایی (هورمونهای ریشه زایی) و فرو بردن انتهای قلمه در این پودرها به ریشه زایی این قلمه ها کمک می کند. هنگامی که قلمه ها را در گلدان می کاریم حتما باید یک گره (گره محل اتصال برگ به ساقه است البته توجه داشته باشید که برگهای قسمت پایین قلمه باید حذف شوند اما محل اتصال آن باید در زیر خاک قرار گیرد) . ریشه زایی قلمه ها حدود ۸ هفته طول می کشد.
کاشت بذر این گیاه یکی از روشهای تکثیر آن است. البته بذرها را باید به شکل تازه استفاده کرد و قبل از مصرف نیز باید پوشش نارنجی قرمز آنها را برداشت که برای این کار بهتر است که گیاه را به مدت ۲۴ ساعت در آب خیساند تا برداشت این پوششها آسانتر باشد. همچنین اگر قرار است که بذرها را نگهداری کنیم باید مانع از خشک شدن آنها شویم . بنابراین برای نگهداری بذرها بهتر است که بذرها را با شن و یا ورمی کولایت مخلوط کرد و در یک کیسه پلاستیکی در یخچال با دمای حدود ۴ درجه و برای ۴_۲ ماه قبل از کاشت نگهداری نمود.
بذرهای کهنه و بذرهایی که رطوبت خود را از دست داده اند جوانه زنی خوبی ندارند. همچنین برخی از پرورش دهندگان اظهار می کنند که اصولا نگهداری بذرها به مدت ۴_۲ ماه در سرما به جوانه زنی بهتر آنها کمک می کند. توجه داشته باشید که گیاه حاصل از بذر حدود ۱۰ سال طول میکشد تا بتواند گل بدهد. جوانه زنی بذرهایی که خشک می شوند موفقیت آمیز نیست. عمق کاشت بذرها در حدود ۱ _ ۰٫۵ سانتمیتر است و از مخلوط دو قسمت پیت موس و یک قسمت از خاک برگ و یک قسمت شن میتوان استفاده کرد.
نکته ی مهم
بستر کاشت را به خوبی مرطوب کرده و روی آن را با یک لایه از پلاستیک بپوشانید تا رطوبت بیشتر حفظ شود. مراقب باشید که بستر بذرها خشک نشود اما از طرف دیگر آنقدر نیز آب ندهید که بستر کاشت گل شود و بذرها بپوسند. گلدان محتوی بذرها را در مکانی روشن و پر از نور (اما به دور از نور مستقیم آفتاب ) و با دمای ۲۱ درجه قرار دهید. پوشش پلاستیک را روزانه برای مدت کوتاهی بردارید تا مانع از شیوع بیماری های قارچی شیود. جوانه زنی بذرهای این گیاه ۶_۴ هفته طول می کشد. بعد از جوانه زنی بذرها بهتر است که آبیاری را نیز کاهش داده و هفته ای ۲_۱ مرتبه گیاهان جوان را آبیاری کرد. گیاهان جوان حاصل از رویش بذرها را برای ۳_۲ سال در گلدان نگهداری کرده و بعد در مکان اصلی می کارند.
رختان ماگنولیا به نوری کامل نیاز دارد یعنی وجود ۸_۶ ساعت نور مستقیم آفتاب برای رشد و گلدهی آنان لازم است. البته برخی از انواع این گیاه در مکان هایی نیمه آفتاب و نیمه سایه رشد مناسبی دارند. کمبود نور محیط از جمله دلایل عدم گلدهی و یا کاهش گلدهی گیاه، پریدگی رنگ برگ ها و بلند و باریک شدن ساقه ها می شود.
هرس مناسب:
درختان ماگنولیا معمولا به هرس نیازی ندارند اما گاهی لازم است که ساقه هایی که خارج از شکل گیاه رشد کرده اند و یا ساقه هایی که با هم اصطکاک دارند (که منجر به زخمی شدن پوست گیاه و ورود عوامل بیماری زا می شود) و یا ساقه هایی که در اثر وزش باد و یا سرمای زمستان آسیب دیده اند کوتاه شوند. در کوتاه کردن ساقه های این درخت شدت عمل به خرج ندهید. زیرا این مسئله علاوه بر شوکه کردن درخت منجر به رویش ساقه هایی باریک و آبدار و همچنین مرگ نوک ساقه ها خواهد شد. اگر لازم است که برای حفظ شکل تاج عمل هرس را انجام دهید کوتاه کردن و قطع کامل یک ساقه بلند به سرزنی چندین ساقه ارججیت دارد.
اگر از شکل تاج درخت ناراضی هستید عمل هرس را به شکل بسیار تدریجی و در طی چند سال انجام دهید. بهترین زمان هرس نیز برای نمونه های همیشه سبز قبل از شروع رشد بهاره و برای نمونه های خزان پذیر بعد از تشکیل شدن جوانه های گل و ظهور آنان است. است اگر در پاییز و یا اواخر تابستان اقدام به هرس کنیم احتمالا از گل دهی سال آینده کم خواهد شد. یکی دیگر از مواردی که باید در عملیات هرس در نظر گرفت حذف پاجوش های گیاه بخصوص در نمونه های پیوندی است.
بیماری ها و آفات:
از جمله آفاتی که به گیاهان ماگنولیا آسیب می رسانند می توان به شته، شپشک(که فعالیت آن موجب بروز لکه های سفید رنگ روی برگها می شود) کنه تارعنکبوتی اشاره کرد. از بیماریهای این گیاه نیز می توان از لکه برگی ، بلایت باکتریایی، شانکر ساقه و تنه ، سفیدک پودری و پژمردگی ورتیسلیوم نام برد.
برخی از گونه ها و انواع ماگنولیا همیشه سبز هستند و برخی با فرارسیدن فصل سرما برگهایشان را از دست می دهند. معمولا اکثر نمونه های همیشه سبز در طی تابستان (از اوایل تابستان ) تا فصل پاییز گلدهی دارند . اما در نمونه های خزانپذیر گلدهی (البته با توجه به شرایط آب و هوایی) از اواخر زمستان تا اوایل بهار و قبل از اینکه برگها رویش کنند انجام می شود. البته گلهای این گیاهان نسبت به سرمای دیررس بهاره بسیار حساس هستند و در صورت چنین مسئله ای گلها و همچنین برگهای جوان که تازه شروع به رویش کرده اند به دلیل سرما سیاه شده و ریزش می کنند.
شرایط محیطی
آبیاری:
اصولا درختان ماگنولیا به آبیاری منظم نیاز دارند و در صورت خشک بودن خاک میزان گلدهی گیاه بسیار کاسته می شود و نوک و حاشیه برگها خواهد سوخت و ریزش برگها تشدید خواهد شد. همچنین تحمل درختان مسن و بالغ در برابر خشکی تا حدودی بیش از درختان جوان است و به همین دلیل آبیاری در سال اول کاشت بخصوص در طی تابستان بسیار منظم باید انجام شود.
دما:
گیاهان ماگنولیا اکثر از سرما بیشتر آسیب می بینند تا از گرمای تابستان. بخصوص اینکه اگر در تابستان آبیاری را با دقت و از روی برنامه انجام دهیم تحمل این گیاه در برابر گرمای هوا نیز افزایش می یابد. در مورد مقاومت و یا حساسیت در برابر سرما باید گفت که میزان این مقاوت در بین گونه های ماگنولیا با یکدیگر متفاوت است. برخی سرما را بیشتر و برخی کمتر تحمل می کنند. بخصوص نمونه های خزان پذیر در برابر سرمای اواخر زمستان و یا اوایل بهار بسیار حساس هستند و گلهایشان سیاه رنگ شده و از بین می رود. البته این به معنی عدم حساسیت نمونه های همیشه سبز این گیاه نیست و این گیاهان نیز در برابر سرمای دیررس بهار و یا زودرس پاییزه دچار سیاه شدن و ریزش برگها می شوند.
در بین نمونه های مختلف این گیاه به نظر می رسد که ماگنولیاهای ستاره ای ( گونه های M.kubus, M. X loebneri, M.stellata) نسبت به سرما و گرما مقاومت بیشتری دارند (با این وجود سرمای دیرس بهاره گاهی به برگهای آنان آسیب وارد می آورد) اما گونه هایی مانند M.sargentiana و M.sprengeri که اصولا بومی نواحی جنوبی تر کشور چین و هیمالیا هستند در برابر سرمای زمستان و یا گرمای تابستان تحمل کمتری دارند. همچنین گونه هایی مانند M.grandiflora ,M.delavayi به سرما حساس هستند و درخت به طور کل در زیر ۵- از بین خواهند رفت.
این گیاه با نام علمی Sansevieria trifasciata به خانواده Asparagaceae تعلق دارد و به دلیل شکل خاص برگها که بلند و باریک هستند. در انگلیسی نام گیاه مار snake plant و همچنین به دلیل کنارههای تیز برگها نام زبان مادر شوهر یا زبان مادر زن mother in law’s tongue برای آن انتخاب شده است. در زبان چینی به این گیاه ارکیده دم پلنگ Tiger’s Tail Orchid و در برزیل با نام شمسیر سنت جورج sword of saint george خوانده میشود. بومی نواحی گرمسیری غرب آفریقا است.
سانسوریا گیاهی همیشه سبز و چندساله است که ساقه ندارد و ریزوم دارد. برگها مستقیما از ریزوم رویش میکنند. برگهای بالغ به رنگ سبز تیره هستند و در برخی ارقام رگههایی از رنگهای کرم و زرد در امتداد طولی برگها وجود دارد. طول و شکل برگها در نمونهها و ارقام مختلف این گیاه متفاوت است. نمونههایی که معمولا به عنوان گیاه خانگی از آن استفاده میشود برگهایی به طول ۹۰-۷۰ سانتیمتر و عرض ۶-۵ سانتیمتر دارند. این گیاه از جمله گیاهانی است که به تصفیه هوای محیط داخلی خانهها بسیار کمک میکند زیرا به خوبی مواد سمی همانند اکسید نیتروژن و فرمالدئیدها را که برای سلامتی مضر هستند جذب و تجزیه میکنند.این گیاه در زبان انگلیسی Mother in laws tongu و همچنین Snake plant خوانده می شود.
تکثیر سانسوریا
استفاده از قلمه برگ آسانترین راه پرورش این گیاه است. بدین صورت که یک برگ را به قطعات ۱۰-۷ سانتیمتری تقسیم میکنیم. البته برخی از انواع سانسوریا که اصولا برگهای بلندی دارند میتوان قلمه به طول ۲۰-۱۵ سانتیمتر تهیه کرد. قلمهها را تا نصف ارتفاع بستر کاشت سبک همانند مخلوط ۳ قسمت پیت خزه اسفاگنوم و یک قسمت شن درشت فرو میکنیم. بستر کاشت و همچنین هوای اطراف قلمهها باید مرتبا مرطوب نگهداشته شوند اما مراقب خیس و غرقابی شدن بستر کاشت باشید تا قلمهها دچار پوسیدگی نشوند دما در حدود ۲۳-۲۱ درجه سانتیگراد مناسب است .
ریشهدهی قلمه ها ۴-۳ هفته طول میکشد و ظهور و رشد برگهای جدید ۴-۳ ماه زمان میبرد. در رابطه با قلمه های برگ این گیاه می توان از هورمونهای ریشه زایی نیز استفاده کرد البته بدون مصرف هورمون نیز ریشه می دهند اما کمی بیشتر زمان می برد. همچنین توجه داشته باشید که قلمه ها را اگر برعکس در خاک فرو کنید اصلا ریشه نمی دهد. تقسیم ریزوم (تقسیم بوته) دیگر روش تکثیر این گیاه است که بخصوص برای ارقام ابلق مورد استفاده قرار میگیرد.گفته میشود که در صورت تکثیر ارقام ابلق از طریق قلمه برگ گیاهانی با برگهای سبز ساده بدست میآید.