گیاه شناسی

مشکلات خاص گیاه پوتوس 

زرد شدن و ریزش برگ ، پوسیدگی ساقه :

دلیل این ناهنجاری ابیاری بیش از اندازه به ویژه در زمستان است ..

نوک برگ قهوه ای و چروکیده میشود :

هوای خشک دلیل این عارضه است . برگسار را اول صبح اسپری اب بدون املاح کنید مخصوصا در مناطق خشک و فاقد رطوبت یا فصول گرم سال .

حاشیه برگ قهوه ای و سطح برگ نیز نقطه های قهوه ای دارد :

دلیل این ناهنجاری ناکافی بودن اب در دوره رشد است بین دو ابیاری سطح خاک گلدان باید خشک باشد اما نباید اجازه داد محیط ریشه خشک بماند.

برگها شل و پیچیده اند :

هوای سرد باعث این عارضه است پوتوی به کاهش ناگهانی دما به پایین تر از ۱۰ درجه سانتی گراد فوق العاده حساس است.

 برگهای گیاه می‌ریزد و ساقه‌ها خم میشود:

گیاه تشنه و هوا خشک است، گیاه را آبیاری کرده و به محل خنک‌تری منتقل کنید. نور کم و یا کمبود مواد غذایی میتواند باعث درازای ساقه‌ها و فاصله زیاد بین برگها شود.

نقاط قهوه‌ای و سیاه در مرکز یا نوک برگ دیده میشود:

دلیل این عارضه آسیب اشعه مستقیم آفتاب است.

از رشد فعال و ظهور برگهای جدید خبری نیست :

محیط گیاه خیلی سرد است. اگر آن رابه جای گرمتری ببرید مشکل بر طرف میشود. در اثر خاک باتلاقی و یا آبیاری با آب خیلی سرد، برگهای پایینی گیاه میریزند و زرد می‌شوند

زخم های پنبه مانند سفید رنگ روی برگها ظاهر شده اند:

عامل ان حشره آفت است،هر دو هفته یکبار با سم حشره کش نفوذی گیاه را سمپاشی یا با پنبه آغشته به محلول سم لکه ها را خیس کنید.

برگها و ساقه ها خم شده و خشک میشوند  :

هوا خیلی گرم و گیاه تشنه است،گلدان را به محل خنک تری منتقل و فورا آبیاری نمایید،غبارپاشی فراموش نشود.

برگها سبز کمرنگ هستند:

نور کم است،گیاه را به محل روشن تری با نور غیر مستقیم منتقل نمایید.

برگها رنگ پریده هستند:

شدت نور زیاد است،گلدان را به محلی با شدت نور کمتر ببرید.

گیاه خود را انداخته است:

خاک باتلاقی شده است،یا ابیاری بیش از اندازه و هوا سرد است.شرایط را بازدید کنید.

رشد گیاه کند و فاصله بین برگها زیاد است :

احتیاج به تغذیه مصنوعی دارد.کمبود عناصر خاک گلدان را با تغذیه هر ماه یکبار در طول سال و نصف میزان توصیه شده جبران کنید.

نقاط زنگ مانند روی برگها مشاهده میشود :

از عوارض مواد براق کننده برگها است،از انها استفاده نکنید.برگها را با اسفنج و پارچه ی مرطوب تمیز کنید.

حاشیه برگها سیاه و نقاط قهوه ای روی انها ظاهر شده است :

آبیاری بیش از اندازه بوده است،اجازه دهید سطح خاک گلدان درم فاصله بین دو ابیاری خشک شود و سپس ابیاری را اغاز نمایید.زهکش را بازدید کنید.

برگها زرد و تار عنکبوت در زیر انها مشاهده میشود:

عامل ان کنه ریز قرمز است،با پنبه آغشته به سم کنه کش سطح برگ را خیس نموده و یا هر دو هفته یکبار با سم کنه کش سمپاشی کنید،ازدیاد رطوبت محیط در کاهش افت موثر است.

توضیحات درباره پوتوس

نام علمي:  Scindapsus aureus Syn Epipremunmreum aureum
خانواده: Araceae

پتوس گیاهی برگ زینتی و آپارتمانی است. برگ ها قلبی شکل دارد  بسیاری ازگونه ها حالت بالارونده دارند و تا سقف بالا می روند .از لحاظ رنگ برگ دو دو دسته برگ سبز و ابلق تقسیم بندی میشود.نامگذاری رایج ترین گونه پوتوس دشوار است در باغها و خزانه ها به ان سینداپسوس آرئوس (عشقه شیطان ) و پوتوس طلایی گفته میشود . بین متخصصان گیاه شناسی به نام اپیپرمتوم آرئوم معروف است .در بعضی پوتوس ها رنگ زرد یا سفید برگ بیش از رنگ سبز ان است این پوتوس ها را در اپارتمان به دشواری میتوان نگه داشت .پوتوس گیاهی رونده با ریشه های هوایی است قیم پوشیده از خزه بهترین وسیله برای ایستاده نگه داشتن پوتوس است .مواقعی که به صورت اویز نگهداری میشود از سبدهای اویزان نیز ساقه ها پایین می افتند .نوک ساقه های پوتوس را باید چید تا حالت بوته ای پیدا کند .

شرایط نگهداری

دما : معتدل تا گرم حداقل دما ۱۹-۱۶ درجه سانتيگراد حداكثر دما۳۰ درجه سانتيگراد
نور: مکان سایه با نور محیطی به نور مستقیم نیاز ندارد در صورت تابش نور مستقیم برگها میسوزد
آبياري: برای فصل بهار و مخصوصا تابستان دو بند انگشت از سطح خاک خشک شد ابیاری کنید پاییز و زمستان اجازه بدین خاک گلدان بین دو ابیاری رطوبت رو کامل از دست بده
نوع خاك : ۵۰ پیت ماس ۴۰ماسه ۱۰درصد ورمی کمپوست
کوددهی : بهار تا اول پاییز سه هفته یکبار دو گرم در لیتر  برای برگ سبز ۲۰*۲۰*۲۰
برای برگ ابلق ۱۰*۱۰*۱۰
یا ۱۸*۱۸*۱۸

روش تكثير :

از طریق قلمه ساقه
قلمه از ساقه  گياه به طول ۷تا ۱۰سانت که حاوی حداقل سه  گره باشد  از اواخر بهار تا اواسط تابستان از گیاه مادر جدا کرده و در گلدانی حاوی خاک مخصوص بذر و قلمه یا پیت ماس و ماسه بکارین جوری که یک گره حتما زیر خاک باشد
گلدان را در مکانی سایه با نور محیطی و با درجه حرارت ۲۴ _۲۱ درجه قرار دهید
از طریق قلمه برگي حاوي يك جوانه در اواخر بهار نیز تکثیر میشود
قلمه ها داخل اب هم به راحتی ریشه میدهد

تعویض گلدان : گلدان پوتوس را وقتی تعویض کنید که ریشه ها از حفره انتهایی یا سطح رویی خاک بیرون زده باشدبا یک سایز بزرگتر از گلدان قبلی  فصل بهار یا اغاز فصل رشد فعال بهترین زمان برای تعویض گلدان است

روش تکثیر درختان ماگنولیا

یوند زدن روش دیگر تکثیر این گیاه است و گیاهانی که از این طریق بدست می ایند ۵_۳ سال طول می کشد تا به حداکثر گلدهی خود برسند. در روش پیوند، پایه (قسمت پایین گیاه) معمولا از کاشت بذر بدست امده است. سپس پیوندک را از گیاهانی که ویژگیهای مورد نظر در گلدهی و یا سایر صفات را دارد جدا کرده و بر روی پایه پیوند می زنند. روشهای مختلفی را در پیوند زنی این گیاه می توان استفاده کرد. مثلا یکی از روشها ، پیوند زبانه ای است. در این روش گیاهی که پایه را تشکیل می دهد گیاهی جوان است که ساقه اصلی آن بهتر است در حدود ۱٫۲۵ سانتیمتر قطر داشته باشد و این ساقه از سطح ۴_۳ سانتیمتری خاک قطع می شود به بیان دیگر از ساقه این گیاه فقط در حدود ۴_۳ سانتیمتر باقی گذاشته و بقیه قسمتهای تاج گیاه را قطع می کنند.

پیوند را از درخت مورد نظر و از ساقه هایی یکساله که تا حدود ۱٫۲۵ سانتیمتر قطر دارند استفاده میشود. یعنی پایه و پیوندک باید حدودا یک قطر داشته باشند و سطح مقطع آنان بزرگتر یا کوچکتر از یکدیگر نباشد.  طول این ساقه (که پیوند را تشکیل می دهد) می تواند ۱۵_۱۰ سانتیمتر باشد. همچنین پیوندکها را می بایست قبل از اینکه درختی که از آن پیوندک تهیه می شود از خواب بیدار گردد و رشد خود را آغاز کند باید از درخت جدا کرد. در ادامه برشهایی به شکل عمودی در مقطع پایه و پیوندک زده می شود. بعد از انجام این برشها پایه و پیوندک در هم قرار داده می شوند به شکلی که زبانه های ایجاد شده توسط برشهای عمودی در هم فرو رود و قفل شود.

نکته ی مهم

البته توجه داشته باشید که این نوع پیوند (پیوند زبانه ای) روشها و تکنیکهای مختلفی دارد و روشهای مختلفی برای ایجاد برشهای عمودی در  سطح مقطع پایه و پیوندک وجود دارد. اگر شرایط محیطی مناسب باشد این پیوند بعد از دو هفته خواهد گرفت.البته همانطور که اشاره کردم روش پیوند زبانه ای یکی از روشهای پیوند این گیاه است و از روشهای دیگری نیز استفاده می شود مثلا پیوند جانبی یکی دیگر از انواع روشهای پیوند است که در آن لازم نیست تا قطر پایه و پیوندک مساوی باشد (همانند آنچه که در پیوند زبانه ای لازم بود) .

البته محل پیوند باز هم در نزدیکی زمین و در قسمتی که حدود ۴-۳ سانتیمتر از زمین فاصله دارد بر روی ساقه پایه انجام می شود. قطر شاخه ای که پیوندک را تشکیل می دهد نیز ۲٫۵_۱٫۵ مناسب است. بر روی ساقه برشی که تا عمق حدود یک سوم تا یک دوم در شاخه فرو می رود زده می شود. نوک پیوندک  نیز با یک یا دو برش به شکلی باریک و نازک در می آید. با خم کردن پایه می توان شکافی را که با برش بر روی آن قبلا ایجاد شده است را باز نگهداشت تا قسمت پایین پیوندک در درون آن قرار گیرد و سپس پایه را به حالت اول برگرداند. بعد از گرفتن پیوندک باید قسمتهای بالایی ساقه (که بالاتر از محل پیوند هستند ) را قطع کرد. دو روشی که یاد شد از جمله روشهایی است که به پیوند شاخه معروف هستند زیرا پپوندک شاخه ای کوتاه است که از گیاه مادری تهیه شده است.

 

برخی از گونه ها و انواع ماگنولیا همیشه سبز هستند و برخی با فرارسیدن فصل سرما برگهایشان را از دست می دهند. معمولا اکثر نمونه های همیشه سبز در طی تابستان (از اوایل تابستان ) تا فصل پاییز گلدهی دارند .  اما در نمونه های خزانپذیر  گلدهی (البته با توجه به شرایط آب و هوایی) از اواخر زمستان تا اوایل بهار  و قبل از اینکه برگها رویش کنند انجام می شود. البته گلهای این گیاهان نسبت به سرمای دیررس بهاره بسیار حساس هستند و در صورت چنین مسئله ای گلها و همچنین برگهای جوان که تازه شروع به رویش کرده اند به دلیل سرما سیاه شده و ریزش می کنند.

 شرایط محیطی

آبیاری:

اصولا درختان ماگنولیا به آبیاری منظم نیاز دارند و در صورت خشک بودن خاک میزان گلدهی گیاه بسیار کاسته می شود و نوک و حاشیه برگها خواهد سوخت و ریزش برگها تشدید خواهد شد. همچنین تحمل درختان مسن و بالغ در برابر خشکی تا حدودی بیش از درختان جوان است و به همین دلیل  آبیاری در سال اول کاشت بخصوص در طی تابستان بسیار منظم باید انجام شود.

دما:

گیاهان ماگنولیا اکثر از سرما بیشتر آسیب می بینند تا از گرمای تابستان. بخصوص اینکه اگر در تابستان آبیاری را با دقت و از روی برنامه انجام دهیم تحمل این گیاه در برابر گرمای هوا نیز افزایش می یابد. در مورد مقاومت و یا حساسیت در برابر سرما باید گفت که میزان این مقاوت در بین گونه های ماگنولیا با یکدیگر متفاوت است. برخی سرما را بیشتر و برخی کمتر تحمل می کنند. بخصوص نمونه های خزان پذیر در برابر سرمای اواخر زمستان و یا اوایل بهار بسیار حساس هستند و گلهایشان سیاه رنگ شده و از بین می رود. البته این به معنی عدم حساسیت نمونه های همیشه سبز این گیاه نیست و این گیاهان نیز در برابر سرمای دیررس بهار و یا زودرس پاییزه دچار سیاه شدن و ریزش برگها می شوند.

در بین نمونه های مختلف این گیاه به نظر می رسد که ماگنولیاهای ستاره ای ( گونه های M.kubus, M. X loebneri, M.stellata) نسبت به سرما و گرما مقاومت بیشتری دارند (با این وجود سرمای دیرس بهاره گاهی به برگهای آنان آسیب وارد می آورد)  اما گونه هایی مانند  M.sargentiana و M.sprengeri که اصولا بومی  نواحی جنوبی تر کشور چین و هیمالیا هستند در برابر سرمای زمستان و  یا گرمای تابستان تحمل کمتری دارند.  همچنین گونه هایی مانند M.grandiflora ,M.delavayi به سرما حساس هستند و درخت به طور کل در زیر ۵- از بین خواهند رفت.

سانسوریا

این گیاه با نام علمی Sansevieria trifasciata به خانواده Asparagaceae تعلق دارد و به دلیل شکل خاص برگها که بلند و باریک هستند. در انگلیسی نام گیاه مار snake plant  و همچنین به دلیل کناره‌های تیز برگها نام زبان مادر شوهر یا زبان مادر زن mother in law’s tongue برای آن انتخاب شده است. در زبان چینی به این گیاه ارکیده دم پلنگ Tiger’s Tail Orchid و در برزیل با نام شمسیر سنت جورج sword of saint george خوانده می‌شود. بومی نواحی گرمسیری غرب آفریقا است.

سانسوریا گیاهی همیشه سبز و چندساله است که ساقه ندارد و ریزوم دارد. برگها مستقیما از ریزوم رویش می‌کنند. برگهای بالغ به رنگ سبز تیره هستند و در برخی ارقام رگه‌هایی از رنگهای کرم و زرد در امتداد طولی برگها وجود دارد. طول و شکل برگها در نمونه‌ها و ارقام مختلف این گیاه متفاوت است. نمونه‌هایی که معمولا به عنوان گیاه خانگی از آن استفاده می‌شود برگهایی به طول ۹۰-۷۰ سانتیمتر و عرض ۶-۵ سانتیمتر دارند. این گیاه از جمله گیاهانی است که به تصفیه هوای محیط داخلی خانه‌ها بسیار کمک می‌کند زیرا به خوبی مواد سمی همانند اکسید نیتروژن و فرمالدئیدها را که برای سلامتی مضر هستند جذب و تجزیه می‌کنند.این گیاه در زبان انگلیسی Mother in laws tongu و همچنین Snake plant  خوانده می شود.

‍تکثیر سانسوریا

استفاده از قلمه برگ آسانترین راه پرورش این گیاه است. بدین صورت که یک برگ را به قطعات ۱۰-۷ سانتیمتری تقسیم می‌کنیم. البته برخی از انواع سانسوریا که اصولا برگهای بلندی دارند می‌توان قلمه به طول ۲۰-۱۵ سانتیمتر تهیه کرد. قلمه‌ها را تا نصف ارتفاع بستر کاشت سبک همانند مخلوط ۳ قسمت پیت خزه اسفاگنوم و یک قسمت شن درشت فرو می‌کنیم. بستر کاشت و همچنین هوای اطراف قلمه‌ها باید مرتبا مرطوب نگهداشته شوند اما مراقب خیس و غرقابی شدن بستر کاشت باشید تا قلمه‌ها دچار پوسیدگی نشوند دما در حدود ۲۳-۲۱ درجه سانتیگراد مناسب است .

ریشه‌دهی قلمه ها ۴-۳ هفته طول می‌کشد و ظهور و رشد برگهای جدید ۴-۳ ماه زمان می‌برد. در رابطه با قلمه های برگ این گیاه می توان از هورمونهای ریشه زایی نیز استفاده کرد البته بدون مصرف هورمون نیز ریشه می دهند اما کمی بیشتر زمان می برد. همچنین توجه داشته باشید که قلمه ها را اگر برعکس در خاک فرو کنید اصلا ریشه نمی دهد. تقسیم ریزوم (تقسیم بوته) دیگر روش تکثیر این گیاه است که بخصوص برای ارقام ابلق مورد استفاده قرار می‌گیرد.گفته می‌شود که در صورت تکثیر ارقام ابلق از طریق قلمه برگ گیاهانی با برگهای سبز ساده بدست می‌آید.