خاک مناسب

سیکلامن یا نگونسار

مشخصات:

اسم علمی گیاه نگونسار Cyclamen persicum ، از خانواده Primulaceae می باشد. این جنس دارای ۱۵ گونه مختلف از گیاهان غده دار است که به صورت وحشی در کشورها و جزایر مدیترانه ای یافت می شود. گونه موردنظر ما، بومی کشورهای شرقی مدیترانه ای و ایران است. ارتفاع آن به ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر می رسد. گلهای آن معمولا در اوایل بهار ظاره می شوند. سیکلامن برگهای کروی، قلمی شک و سبز تیره دارد. در بعضی واریته ها لکه های نقره‌‌ای رنگ روی برگها به چشم می خورد. گلهای معطری به طول ۵/۲ تا ۳ سانتی متر و به رنگ صورتی، قرمز، ارغوانی و سفید دارد.

سیکلامن گیاهی علفی دائمی است که بخش پایینی ساقه (هیپوکوتیل) آن در نزدیکی سطح خاک قطور شده و تشکیل ژوخه (غده) میدهد. برگها به طور مستقیم از این ژوخه بیرون می‌آیند. ژوخه ممکن است تخم‌مرغی شکل با پهن و گرد باشد.از نظر گیاهشناسی این گیاه تک لپه‌ای کاذب است و تنها یک لپه در رویان آن توسعه می‌یابد.

سیکلامن یک محصول مهم گلخانه‌ای است که در فصل زمستان به بازار عرضه میشود. نگهداری آن در منازل نیازمند مراقبت بیشتری است.

گلدهی:

این گیاه در زمستان گل میدهد. اگر بذر را اواخر تابستان امسال کشت کنید زمستان سال بعد گل میدهد. (۱۴ تا ۱۶ ماه بعد از کشت بذر گلدهی اتفاق می‌افتد) البته روشهای نوین دوره رشد را میتوانند به ۸ ماه کاهش بدهند.

توجه پزشکی:

هیچ قسمتی از گیاه خوراکی نیست و خوردن آن موجب مسمومیت میشود.

نیازها و مراقبت:

به طور کلی سیکلامن به هوای خنک و مرطوب نیاز دارد. دمای شبانه مورد نیاز این گیاه معمولا حدود ۱۰ تا ۱۵ درجه است. (برای همین وقتی به منزل منتقل میشود و دمای شبانه در منازل در زمستان معمولا بالای ۲۰ درجه است و لذا گیاه دچار مشکل میشود. برای همین در منزل باید در محلی قرار داد که دمای شبانه گرم نبوده و سرد هم نباشد) دما هیچگاه نباید بالای ۲۵ درجه باشد.

دمای بالا و کوددهی زیاد منجر به عدم گلدهی میشود. دمای خیلی کم و کود دهی کم نیز منجر به گیاهی نمو نیافته با دم‌گلهای طویل میشود.

نور:

از فروردین تا مهر ماه باید با ایجاد سایه از شدت نور کاسته شود و پس از آن نیز در معرض نور خیلی شدید قرار نگیرد.

تهویه هوا:

تهویه هوا برای این گیاه ضروری است چون از هوای خفه بیزار است. برای همین در گلخانه‌های تولیدی معمولا زیر گلدان سیکلامن یک گلدان خالی را به صورت معکوس به عنوان پایه قرار میدهند تا گیاه در ارتفاع بیشتری قرار بگیرد و گلدانها را طوری میچینند که برگهای گیاهان به هم دیگر برخورد نکند و بین دو گلدان فضای کافی برای گردش هوا وجود داشته باشد.

آبیاری:

آبیاری متوالی مفید است ولی آب نباید ته گلدان و پای گیاه انباشته شود که منجر به پوسیدگی میشود. از آبهای آهکی نباید استفاده شود چون باعث ایجاد لکه‌های سفید روی برگها میشود که منجر به زخمی و خراب شدن برگها میشود.

pH:

بین ۵ تا ۶ برای این گیاه مناسب است.

کود:

کود مورد نیاز گیاه نگونسار را میتوان به میزان ۳ گرم در لیتر ، هر هفته یکبار در تابستان و دو هفته یکبار در زمستان مورداستفاده قرار داد.

خاک:

مخلوطی از خاک برگ و ماسه برای رشد این گیاه مناسب است. ترکیب ۲ تا ۳ قسمت خاک معمولی و خاک برگ همراه یک قسمت ماسه و یک قسمت کود حیوانی پوسیده. امروزه از ترکیب پیت ماس + کوکوپیت + پرلیت استفاده میشود باید بسیار سبک باشد و از تهویه خوبی برخوردار باشد تا از پوسیدگی ژوخه جلوگیری شود.

معرفی گل جاوید

مبدأ آن استرالیا است. یک ساله بوده و به ندرت به صورت چندساله دیده می شود. جزو گل های بهاره و تابستانه است. گل ها به صورت انفرادی در انتهای هر ساقه به وجود می آیند. البته گونه هایی هم وجود دارد که گل های آن ها به صورت خوشه ای در انتهای هر ساقه قرار دارند که H. orientalisجزو این دسته است. براکته های کاغذی به رنگ صورتی، زرد، نارنجی و قرمز داشته که در اطراف یک نهنج طلایی پراکنده اند. البته از طریق به نژادی رنگ های بنفش، سفیذ، صورتی و قرمز پر رنگ آن هم به وجود آمده است.

این گل وقتی خشک می شود حالت طبیعی خود را حفظ می کند و یکی از بهترین گل های خشک محسوب می شود و به همین دلیل به آن Everlasting flowerبه معنی گل جاویدان گویند. برای این منظور، زمانی که گل تازه باز شده و مرکز زرد رنگ آن به طور کامل نمابان نشده، چیده شده و در محلی خنک و تاریک به صورت وارونه آویزان می شود تا خشک شود. نگهداری گل های بریده آن نیز برای مدت طولانی امکان پذیر است.

شرایط نگهداری:

این گیاه نسبت به سرما حساس است. در صورت کاشت در فصل زمستان دمای اتاق را طوری تنظیم کنید که از ۱۸ درجه سانتیگراد کمتر نباشد.قبل از کاشت، گلدانی را در اندازه متوسط انتخاب کرده و آن را از خاک غنی از هوموس، ماسه و بارورکننده های آلی پرکرده و سپس بذرها را در عمق ۱۵ سانتیمتری خاک کاشته و آن را آبیاری کنید.آبیاری گیاه باید بطور منظم و حداقل دو بار در هفته انجام شود.

برای زهکشی بهتر می توان در کف گلدان دو یا سه سوراخ ایجاد یا از یک زیرگلدانی بزرگ استفاده کرد.گلدان ها را در مکانی نورگیر قرار دهید. این گیاه مکان نیم سایه را تحمل می کند. مناسب ترین PH خاک برای رشد گیاه شش و نیم است.گل جاویداز طریق کاشت بذر و قلمه امکان پذیر است.

شـرایـط نگـهـداری گیاه هویا – کارنوزا

دمـا :

دمای مناسب در طی فصل رشد این گیاه ۲۴_۱۸ درجه سانتیگراد است و دما نباید از ۱۶ درجه پایین تر بیاید. برخی از پرورش دهندگان نیز دمای ۲۲ درجه در طی روز و ۱۶ درجه در طی شب را در فصول رشد این گیاه مناسب دانسته اند. البته در طی زمستان که رشد این گیاه آهسته شده است دما می تواند کمتر باشد اما هرگز اجازه ندهید که دما به کمتر از ۱۲ درجه سانتیگراد نزول کند.  هوای سرد منجر به پژمردگی ، کم رنگ شدن برگها و حتی سیاه شدن آنان می شود.

در طی فصل سرد گیاه هویا را از منابع گرمایی مانند شوفاژ و یا بخاری و … دور نگه دارید.حرارت این منابع منجر به خشک شدن برگسار و زیرش غنچه های گل می شود. در طی تابستان نیز به شرط وجود مکانی سایه و همچنین آبیاری مناسب ، این گیاه می تواند دما را تا ۳۰ درجه سانتیگراد نیز تحمل کند.

خـاک:

خاک گلدان را بهتر است سبک با زهکش خوب انتخاب کرد بنابراین بکارگیری دو قسمت پیت موس + یک قسمت پرلایت به همراه یک قسمت خاک معمولی ضدعفونی شده و یک قسمت خاک برگ مرغوب و خوب پوسیده شده
و یا دو قسمت پیت موس + دو قسمت خاک معمولی(ضدعفونی شده) + یک قسمت ورمی کولایت + یک قسمت پرلایت محیط خوبی برای رشد این گیاه ایجاد می کند. همچنین اگر موادی همانند پیت موس و یا پرلایت و ورمی کولایت را در اختیار ندارید می توانید از مخلوط خاک برگ مرغوب و پوسیده + خاک معمولی + ماسه شسته برای این گیاه استفاده کنید. گلدان را هر ۳_۲ سال یکبار و اوایل بهار تعویض کنید.

نیازی به تعویض سالانه گلدان نیست زیرا اگر تراکم ریشه های این گیاه در گلدان بیشتر باشد، گلدهی نیز بهتر انجام میشود. همچنین زمانی که گلدان را بزرگتر می کنید فقط کافی است که قطر دهانه آن در حدود ۵ سانتیمتر از گلدان قبلی بزرگتر باشد. هرگز گلدان این گیاه را زمانی که گل دارد عوض نکنید. برای کوددهی نیز می توانید در طی بهار و تابستان هر دو هفته یکبار با کودهای با فرمول ۱۰ ۱۰ ۱۰ استفاده کنید. در اواخر پاییز و در طی زمستان به گیاه کود ندهید.

 

شـرایـط نگـهـداری گیـاه پیچ گلیسین

آبیـاری :

پیچ گلیسین وجود رطوبت را در خاک دوست دارد اما این به معنی ماندگاری آب و خیس بودن همیشگی خاک پای آن نیست. آبیاری بیش از اندازه موجب زرد شدن برگها و ریزش آنان و پوسیدگی طوقه گیاه و در نهایت پژمردگی عمومی آن و مرگ می شود. آبیاری نامناسب و اندک بخصوص در مورد گیاهان جوان و زمانی که هوا گرم نیز می باشد موجب سوختگی نوک و حاشیه برگها عدم شکل گیری گل و یا ریزش غنچه های گل خواهد شد.

نـور :

مکانی با نور کامل و مستقیم آفتاب حداقل برای ۸_۶ ساعت برای این گیاه مناسب است وجود نور برای گلدهی این گیاه لازم است اگرچه که در مکانهای سایه نیز این گیاه می تواند به زندگی خود ادامه دهد اما گل نمی دهد.

دمـا :

این گیاهان سرمای زمستان را تا حدود ۲۹-درجه سانتیگراد تحمل می کنند البته در چنین سرمایی احتمال آسیب دیدن ساقه های جوان و نوک ساقه ها وجود دارد اما ساقه های اصلی گیاه معمولا زنده می مانند.

خـاک :

خاکی با زهکش خوب و همچنین مواد ارگانیک همانند خاک برگ مرغوب، کود پوسیده دامی ، ورمی کمپوست و پیت ماس به رشد این گیاه کمک می‌کند. هنگام کاشت می توانیم گودالی به طول و عرض حدود ۱ متر و همچنین عمق ۶۰ سانیتمتر را حفر کنیم و بعد از کاشت گیاه فضای باقیمانده از گودال را با مخلوطی از خاک معمولی+خاک برگ ۱۰% + شن (با ذرات ۲_۱ میلیمتر ماسه رودخانه ای) پر کرد. اگر حفر چنین گودالی برایتان مشکل است سعی کنید که بعد از خرید این گیاه و زمانی که قصد انتقال آن از گلدان به خاک باغچه را دارید حتما گودالی ۳_۲ برابر حجم گلدان حفر کنید و با مخلوط خاکی یاد شده آنرا پر کنید همچنین هنگام کاشت گیاه به یاد داشته باشید که آنرا همان قدر در خاک قرار دهید که قبلا در خاک قرار داشته است و ساقه اصلی آنرا عمیق تر نکارید.

مچنین اگر در کوددهی این گیاه بخصوص کودهایی که حاوی نیتروژن بالای هستند زیاده روی شود، گلدهی خوبی نخواهد داشت.مثلا می توان از کودهایی با فرمول ۵-۱۰-۵  در بهار کوددهی کرد. لزومی به ادامه کوددهی در طی فصل رشد نیست. همچنین گیاهان جوان را می توان در سالهای اولیه کوددهی کرد اما گیاهان بالغ را فقط زمانی که برگها نشانه هایی از زرد شدن را نمایش می دهند کوددهی می کنند. از آنجایی که این گیاهان از گرم بودن خاک بیزار هستند می توان با شروع فصل بهار لایه ای به ضخامت حدود ۵ سانت از خاک برگ تازه در پای گیاه ریخت تا علاوه بر اینکه گیاه از مواد خاک برگ به تدریج استفاده کند، این لایه مانع از گرم شدن سطح خاک شود.

شـرایـط نگـهـداری لیسیانتوس

آبـیاری :

به آبیاری منظم و مرتب نیاز دارد تا بهترین گلدهی را داشته باشد. اما نباید پای بوته ها همیشه خیس و مرطوب باشد . زیرا این مسئله می تواند منجر به زرد شدن برگها و ضعیف شدن گیاه شود. بنابراین زمانی گیاه را آبیاری کنید که سطح خاک تا عمق حدود ۵ سانتیمتری تا حدودی خشک شده باشد. هنگام آبیاری سعی کنید که برگها و گلها خیس و مرطوب نشوند. این مسئله به جلوگیری از شیوع بیماری‌های قارچی کمک می کند.

نـور :

به مکانی با نور مستقیم آفتاب حداقل به میزان ۶ ساعت در طی روز نیاز دارند. نور کم محیط از جمله دلایل بلند شدن بیش از اندازه ساقه ها ، عدم استحکام آنان ، کم رنگ شدن برگها و عدم گلدهی و یا ریز شدن گلها است. نور مستقیم آفتاب زمانی که دمای محیط گرم است می تواند مشکلاتی از نظیر سوختگی حاشیه و نوک برگها ، زردی برگها و عدم گلدهی و یا ریزش غنچه های گل ایجاد کند.

دما :

بهترین دما برای رشد این گیاه در طی روز دمای ۲۵_۲۰ درجه و در طی شب دمای ۱۸_۱۶ درجه مناسب است. بنابراین این گیاه چندان با مناطقی که تابستانهای بسیار گرمی دارند سازگار نیست زیرا هوای گرم و نامناسب از دلایل عدم گلدهی این گیاه و زرد شدن برگهای آن است. به طور کل در مناطقی که دمای هوا به بیش از ۲۵ درجه می رسد بهتر است گیاه را در مکانی بکاریم و قرار دهیم که در بعد از ظهر از سایه برخوردار باشد.در مکانهایی که زمستانهای نسبتا گرمی دارند و دمای محیط به کمتر از ۱۰ درجه نزول نمی کند گیاه میتواند یک سال دیگر نیز به رشد خود ادامه دهد.گیاه معمولا در ۴ درجه سانتیگراد شروع به از بین رفتن می کند.

خـاک :

به خاکی با زهکش خوب و همچنین غنی از مواد ارگانیک نیاز دارد تا گلدهی خوبی داشته باشد. برای کوددهی این گیاهان می توان از فرمول های ۲۰-۱۰-۲۰ استفاده کرد. اگرچه وجود فسفر اصولاً به گلدهی گیاهان گلدار کمک می کند اما به نظر می رسد که این گیاه چندان عکس العمل مثبتی نسبت به این کودها نشان نمی دهد. کودها را می توان هر دو هفته یکبار قبل از اینکه گیاه به گلدهی برسد استفاده کرد . بعد از گلدهی گیاه کوددهی را می توان با فواصل هر ۴ هفته یکبار انجام داد. همچنین بهتر است که این کود را با نصف غلظت معمول و توصیه شده که برای سایر گیاهان استفاده می شود، بکار برد.

 

خاک:

اغلب انواع این گیاه به خاکی با اسیدیته ۶_۵٫۵ ، زهکش مناسب و حاوی مواد ارگانیک (همانند خاک برگ و یا کود بسیار پوسیده گاوی) نیاز دارند. همچنین استفاده از لایه ای از مواد ارگانیک بر روی سطح خاک به رشد ریشه های آنان کمک می کند زیرا اصولا ریشه های این گیاه سطحی است و از وجود چنین موادی در خاک بسیار استفاده می کند. بخصوص اینکه چنین موادی بر روی سطح خاک موجب خنک ماندن خاک و حفظ رطوبت آن در طی تابستان می شوند.

درختان ماگنولیا به دلیل طبیعت شکننده ریشه هایشان، بعد از استقرار در یک محل به سختی جابجا می شوند و احتمال از بین رفتن گیاه بعد از جابجایی وجود دارد بنابراین علاوه بر اینکه در زمان انتقال گیاه گلدانی به خاک باغچه و یا باغ باید با احتیاط فراوان عمل کرد تا ریشه ها نشکنند، باید مکان کاشت را نیز با دقت انتخاب کرد تا سالها بعد به دلیل رشد و گستراندن شاخسار و کمبود فضا مجبور به جابجایی آنها نشویم. زمان مناسب کاشت درختان جدید بهتر است که اگر نمونه انتخابی از جمله انواع همیشه سبز است در اواسط بهار و اگر از انواع خزانپذیر است نیز در اواسط بهار و یا در اواخر تابستان-اوایل پاییز نستب به کاشت گیاه اقدام کرد.

قرار دادن گیاه در گودال

هنگام قرار دادن گیاه در گودال نیز حتما توجه کنیم که گیاه در همان ارتفاعی که در گلدان کاشته شده بود و قرار داشت، درمکان جدید قرار بگیرد و کاشته شود. یعنی عمیق تر کاشته نشود. این مسئله بخصوص در مورد درختان پیوندی موجب می شود که گیاه از محل پیوند بپوسد از بین برود. البته این مسئله یعنی پوسیدن گیاه از محل پیوند حتی در زمانی که لایه های مواد ارگانیک بر روی خاک و در کنار تنه درخت بر روی سطح خاک استفده می شود نیز ممکن است پیش اید. به همین دلیل در زمان پخش  این مواد بر روی خاک فاصله ای را با تنه اصلی ( مثلا در حدود ۲۰ سانتیمتر ) رعایت کنید.

گیاهان ماگنولیا به خاکی نسبتا اسیدی نیاز دارند و قلیایی بودن خاک موجب عدم رشد و گلدهی مناسب آنان می شود. به همین دلیل کلروز آهن یا زرد شدن برگها ناشی از کمبود آهن از جمله مشکلات رایج این گیاهان است. زیرا قلیایی بودن در ابتدا مانع از مصرف عناصری همانند آهن و همچنین گوگرد می شود و کمبود این دو عنصر از جمله دلایل زرد شدن برگهای این گیاه هستند. به همین دلیل استفاده از کودهای حاوی آهن و فسفر برای این گیاه توصیه می شود.

نگهداری گل ژربرا

این گیاه نسبت به طول روز بی تفاوت است و در شرایط با شدت نور بالا گل دهی اتفاق می افتد. این گیاه می تواند در کل سال گل بدهد، بهترین گل برای انهایی که عاشق گل هستند.

نور مناسب

شدت نور زیاد باعث افزایش فتوسنتز و طول عمر شاخه های بریده شده می شود و نور کم باعث طویل شدن ساقه گل ها می شود و عدم استحکام شاخه ها و خمیدگی دم گل می شود.

دما ی مناسب

به سرما حساس است و کمترین دما قابل تحملش ۵ درجه است . افزایش دما باعث افزایش سطح برگ می شود.

 روش آبیاری

نیاز به اب فراوان و بستر زهکشی شده دارد . ابیاری فراون باعث پوسیدگی ریشه و فعالیت قارچ های بیمارگر ریشه خواهد شد.

خاک مناسب

تقریبا در تمام خاکها بجز خاکهای سنگین میتواند رشد کند. پی اچ خاک مناسب ۶ ونیم تا هفت است.

روش تکثیر گیاه

این گل قبلا بوسیله بذر و تقسیم بوته تگثیر می کردند که بسیار کند است. امروزه از طریق افزایش درون شیشه ای برای تکثیر استفاده می شود.

تقسیم بوته در فصل پائیز انجام می شود. توده گیاهان به بخش ها کوچکتر تقسیم شده و قبل ازج کاشت ریشه و برگهای پاجوش های پیرایش می شود.

رطوبت مناسب

رطوبت نسبی ۶۰ الی ۸۵ درصد نیاز است. رطوبت بالا باعث بلند شدن و کش امدن ساقه ها گل و در هوای سرد و کم نور باعث افزایش قارچهای بیماری زا می شود.

کاشت گیاه

در زمان کاشت طوقه گیاه باید در سطح خاک و کمی بالای ان قرار گیرد چون این گیاه به مقدار زیادی در سطح خاک منشعب می شود.کاشت عمیق باعث بیماری قارچی می شود. این گل پنجمین گل پروفروش دنیا است. امروزه از طریق کشت بافت تکثیر می دهند. برای ماندگاری این گل بعد از برداشت تیمار می کنند.

شرایط نگهداری بیدمشک

آبـیاری :

بید مشک چندان تحمل خاکهای خشک را ندارد و وجود رطوبت در خاک به رشد و نموی آن کمک می کند به همین دلیل است که به شکل طبیعی این گیاه در مناطقی نزدیک به منابع آب همانند رودخانه ها می روید. اگرچه درختان بزرگ و بالغ تا حدودی به وجود برخی دوره های کوتاه مدت خشکی مقاومت نشان می دهند اما رشدی نخواهند کرد و وجود چنین شرایطی می تواند از میزان شاتونها در دوره رشد بعدی بکاهد.

دمـا :

بید مشک در مکانهایی با زمستانهایی که به حدود ۲۳- درجه سانتیگراد می رسد رشد می کند حتی اگر قسمتهای هوایی به دلیل سرمای هوا آسیب ببیند می توان در اوایل بهار شاخه های گیاه را از نزدیکی سطح زمین قطع کرد تا مجدد شروع به رشد کنند.

این گیاهان در صورت مساعد بودن شرایط رطوبتی خاک و عدم خشکی کشیدن ، دمای تابستان را تا حدود ۳۵ درجه تحمل کرده و مشکلی برایشان ایجاد نمی شود.

نـور :

نیازمند مکانی با نور کامل آفتاب است اما تا حدودی در نیمه سایه – نیمه آفتاب نیز می تواند بروید. در واقع هر مقدار که خاک سنگین تر باشد و رطوبت بیشتری در خاک وجود داشته باشد ، نور مستقیم بیشتر به رشد آن کمک خواهد کرد.

مکانی کاملا سایه موجب بلند و باریک شدن ساقه ها و عدم شکل گیری شاتونها و یا ریزش زودهنگام آنان می شود همچنین در مکان سایه ، شاتونها از عطر چندانی برخوردار نیستند.

خـاک :

بید مشک در رابطه با خاک سختگیر نیست و می تواند از خاکهای سبک تا خاکهای رسی سنگین رشد کند اما خاک های قلیایی را نمی پسندد و در خاکهایی با اسیدیته کمی پایین و همچنین خنثی رشد بهتری دارد.

نیاز چندانی به کوددهی ندارد اما پخش کردن خاکپوش همانند کود بسیار پوسیده دامی یا خاک برگ مرغوب و یا کمپوست و ورمی کمپوست به ضخامت ۱۰ سانتیمتر می تواند علاوه بر نگهداری رطوبت در سطح خاک که مورد علاقه این گیاه نیز هست به تدریج مقداری مواد غذایی وارد خاک نماید.

هـرس :

درخت بیدمشک هرس پذیری بسیار دارد به نحوی که هر بهار و یا یک سال در میان قبل از ظهور برگها می توان آنرا از سطح ۳۰ سانتیمتری زمین قطع کرد این عمل موجب کنترل اندازه این گیاه و تحریک رشد رویشی و تولید ساقه های بلند کمانی شکل حاوی شاتونهای بسیار در بهار می شود.

آفـات و بـیماریـها :

آفاتی همانند شته و شپشک و بیماری هایی همانند زنگ سفیدک پودری گاهی می توانند مشکلاتی برای این گیاه ایجاد کنند .