لیسیانتوس

تکثیر لیسیانتوس 

آسانترین راه تکثیر این گیاه از طریق کاشت بذر است. بذرهای این گیاه را در سطح بستر کاشت پخش می کنیم. از پیت ماس + ورمی کولایت و یا پرلیت و یا هر ترکیب سبک دیگری که توانایی حفظ مقداری رطوبت را دارد می توان برای کاشت بذرها استفاده کرد. بذرها را نباید با خاک پوشاند زیرا به وجود نور (به شکل بهینه ۵  ساعت نور در محیط) برای جوانه زنی نیاز دارد. می توان سطح گلدان را با لایه ای پلاستیک شفاف پوشاند و گلدان را در مکانی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار داد. اگر در محیط داخل خانه و در طی زمستان نسبت به کاشت بذرها اقدام کردید می توان از نور مصنوعی استفاده کرد بدین صورت که از لامپهای مهتابی که در فاصله حدود ۵ سانتیمتری از سطح کاشت قرار گرفته اند به مدت ۱۶ ساعت در طی روز استفاده کرد.

دمای مناسب برای جوانه زنی بذرها:

دمای ۲۴_۲۰ درجه به جوانه زنی بذرها کمک می کند.اما بعد از اینکه بذرها جوانه زدند بهتر است اول : پلاستیک موجود بر روی سطح گلدان را برداشت و دوم : گلدان محتوی گیاهان جوان را به مکانی با  دمای ۱۸_۱۵ درجه منتقل کرد زیرا دمای بیشتر و محیط گرم بخصوص در فصل هایی از سال که هنوز نور کم است و به اصطلاح روزها کوتاه هستند ، می تواند موجب رشد نامناسب گیاهان جوان و بلند شدن بیش از اندازه آنان شود. البته نباید اجازه داد که دما به کمتر از ۱۵ درجه نزول کند. برای آبیاری نیز میتوان از زمان کاشت بذرها تا زمان سبز کردن آنان از روش غبارپاشی آب استفاده کرد تا بذرها در سطح خاک جابجا نشوند.

نکته:

در بهترین شرایط رشد، جوانه زنی بذرها در حدود دو هفته طول میکشد.  بعد از جوانه زنی بذرها و ظاهر شدن چند برگ می توان برنامه کوددهی گیاهان جوان را بخصوص با کودهایی که حاوی کلسیم هستند شروع کرد مثلا فرمول ۱۳-۲-۱۳ البته با نصف غلظت معمول.

کاشتن گیاه در فضای آزاد:

اگر می خواهید که گیاه را در فضای آزاد بکارید باید صبر کنید که خطر آخرین سرمای بهاره نیز برطرف بشود. و بعد نسبت به کاشت بذرها در خاک باغچه اقدام کنید. از زمان کاشت تا گلدهی حدود ۵_۴ ماه میتواند طول بکشد. بنابراین می توان با کاشتن بذرها ۸_۶ هفته قبل از اتمام زمستان در محیط محافظت شده و درون خانه ، گلدهی آنان را در فضای باز جلو انداخت . گیاهان کوچک در فضای خانه از بذرها می‌رویند و بزرگ می‌شوند و سپس بعد از فرارسیدن بهار و رفع سرمای دیررس بهاره نسبت به انتقال این گیاهان جوان به محیط بیرون اقدام می کنیم. گیاهان جوان در زمان انتقل باید حداقل ۴_۳ جفت برگ داشته باشند.

نکته:

البته توجه داشته باشید که اصولا لیسیانتوس به جابجا شدن حساس است بنابراین بهتر است که از همان ابتدا گیاهان را در گلدانهای کوچک و مستقل تکثیر کرد و کاشت تا در زمان درآوردن از بستر کاشت اولیه و انتقال به بستر باغچه یا گلدانهای بزرگتر، ریشه های این گیاه کمتر آسیب ببیند. همچنین اگر تمایل دارید که این گیاهان را در گلدان بکارید باید بدانید که گلدانهایی که ۱۵ سانتیمتر عمق دارند برای این گیاه کافی هستند و گلدانهایی که بسیار بزرگتر از این حد هستند  مانع از  گلدهی مناسب این گیاهان می شوند.  بذرهای گیاه را می توان جمع آوری کرد و در سال بعد از آنها برای تکثیر این گیاه استفاده کرد . فقط زمانی نسبت به جمع آوری بذرها اقدام کنید که میوه ها خشک و قهوه ای رنگ شده باشند.

 

شـرایـط نگـهـداری لیسیانتوس

آبـیاری :

به آبیاری منظم و مرتب نیاز دارد تا بهترین گلدهی را داشته باشد. اما نباید پای بوته ها همیشه خیس و مرطوب باشد . زیرا این مسئله می تواند منجر به زرد شدن برگها و ضعیف شدن گیاه شود. بنابراین زمانی گیاه را آبیاری کنید که سطح خاک تا عمق حدود ۵ سانتیمتری تا حدودی خشک شده باشد. هنگام آبیاری سعی کنید که برگها و گلها خیس و مرطوب نشوند. این مسئله به جلوگیری از شیوع بیماری‌های قارچی کمک می کند.

نـور :

به مکانی با نور مستقیم آفتاب حداقل به میزان ۶ ساعت در طی روز نیاز دارند. نور کم محیط از جمله دلایل بلند شدن بیش از اندازه ساقه ها ، عدم استحکام آنان ، کم رنگ شدن برگها و عدم گلدهی و یا ریز شدن گلها است. نور مستقیم آفتاب زمانی که دمای محیط گرم است می تواند مشکلاتی از نظیر سوختگی حاشیه و نوک برگها ، زردی برگها و عدم گلدهی و یا ریزش غنچه های گل ایجاد کند.

دما :

بهترین دما برای رشد این گیاه در طی روز دمای ۲۵_۲۰ درجه و در طی شب دمای ۱۸_۱۶ درجه مناسب است. بنابراین این گیاه چندان با مناطقی که تابستانهای بسیار گرمی دارند سازگار نیست زیرا هوای گرم و نامناسب از دلایل عدم گلدهی این گیاه و زرد شدن برگهای آن است. به طور کل در مناطقی که دمای هوا به بیش از ۲۵ درجه می رسد بهتر است گیاه را در مکانی بکاریم و قرار دهیم که در بعد از ظهر از سایه برخوردار باشد.در مکانهایی که زمستانهای نسبتا گرمی دارند و دمای محیط به کمتر از ۱۰ درجه نزول نمی کند گیاه میتواند یک سال دیگر نیز به رشد خود ادامه دهد.گیاه معمولا در ۴ درجه سانتیگراد شروع به از بین رفتن می کند.

خـاک :

به خاکی با زهکش خوب و همچنین غنی از مواد ارگانیک نیاز دارد تا گلدهی خوبی داشته باشد. برای کوددهی این گیاهان می توان از فرمول های ۲۰-۱۰-۲۰ استفاده کرد. اگرچه وجود فسفر اصولاً به گلدهی گیاهان گلدار کمک می کند اما به نظر می رسد که این گیاه چندان عکس العمل مثبتی نسبت به این کودها نشان نمی دهد. کودها را می توان هر دو هفته یکبار قبل از اینکه گیاه به گلدهی برسد استفاده کرد . بعد از گلدهی گیاه کوددهی را می توان با فواصل هر ۴ هفته یکبار انجام داد. همچنین بهتر است که این کود را با نصف غلظت معمول و توصیه شده که برای سایر گیاهان استفاده می شود، بکار برد.

لیسیانتوس

تعداد گلبرگ ها متغیر است و برخی از انواع مدرن و امروزی گلبرگهای بیشتری نسبت به انواع قدیمی دارند. فصل گلدهی از اوایل تابستان تا اواخر تابستان است. بعد از بریدن گلها و گذاشتن آنها در گلدان، حدود ۳_۲ هفته گلها دوام می آورند و به اصطلاح عمر گلدانی قابل توجهی دارند. از اسامی انگلیسی این گیاه می توان به این موارد اشاره کرد:Lisianthus, Texas Bluebell, Prairie Gentian, Tulip Gentian, Gentian

در پرورش گلخانه ای و برای جلوگیری از خم شدن ساقه های گل این گیاه نوعی سیم کشی و نوار کشی را در سطح بستر کاشت این گیاهان انجام می دهند. این توری های سیمی در چند سطح و ارتفاع مختلف قرار میگیرند و ساقه های گیاه از بین منافذ آنان رد می شود تا از خم شدن آنان جلوگیری شود. چنین سیستمی در گلخانه های میخک نیز بکارگرفته میشود.

گونه‌های گیاهی لیسیانتوس

از بین گونه های گیاهی لیسیانتوس دو گونه بیشتر از سایرین محبوبیت دارند با نام های E.eussellianum وE. exaltatum  که این نام علمی مترادف با E. grandiflorum  نیز می باشد. گونه E. russellianum نمونه ای است که بیشتر از گونه دیگر مورد کشت و کار قرار گرفته است و امروزه نمونه های اصلاح نژاد شده و دورگه آن در دنیای گلها و گیاهان زینتی مورد کشت و کار قرار گرفته است.

 

 

آفات و بـیماری :

از بیماری های قارچی این گیاه می توان به بلایت بوترتیس – Botrytis blight

سفیدک دروغین-Downy mildew

پوسیدگی ساقه فوزاریومی-Fusarium stem rot

پژمردگی فوزاریوم- Fusarium wilt

پوسیدگی ساقه ریزوکتونیا- Rhizoctonia stem rot

و پوسیدگی ریشه پیتیوم-Pythium root rot

اشاره کرد. بیماری های ویروسی نیز گاهی برای این گیاه مشکل ساز می شوند. این بیماریها موجب می شوند که گیاه کوتاه قامت ، برگها زرد – سبز و گلها کوچک و بدشکل بشوند و یا اصلا گلی شکل نمی گیرد . راه درمانی برای بیماریهای ویروسی نیست و فقط باید گیاهان آلوده را حذف کرد.